Dzień dobry,
jedna z moich koleżanek bardzo często używa zwrotu temu zamiast dlatego czy ponieważ (lub choćby nawet pospolitego bo). Przykładowo:

– Dlaczego nie odebrałaś telefonu?
– Temu, że byłam zajęta.

Chciałabym dowiedzieć się, czy jest to forma poprawna i nie powinna mnie razić, ponieważ na przykład nie używa się jej tylko w Warszawie (gdzie się wychowałam, koleżanka pochodzi z Białegostoku – mówi, że tam to powszechne), czy jednak błędna.

Czy prawidłowe są następujące zdania:

1. Uprawiając tę roślinę, możecie być narażeni na wizytę kretów.
2. Upiekła ciasto, chcąc zrobić mu przyjemność.

Ad. 1. Zdanie podrzędne jest zdaniem okolicznikowym czasu, więc jest zbudowane prawidłowo.
Ad. 2. Czy nie jest tak, że czynności nie są jednoczesne? Przecież to, że chciała zrobić mu przyjemność, jest wcześniejsze niż to, że upiekła ciasto. Więc zdanie jest nieprawidłowe. Czy zdania przyczynowe mogą być wyrażane przy pomocy imiesłowów na -ąc?

W Słowniku interpunkcyjnym J. Podrackiego i A. Gałązki na s. 132 jest następujące wyjaśnienie: „dlatego – wyraz zapowiadający zdanie składowe (podrzędne przyczynowe), wyjaśniające sytuację opisaną w zdaniu głównym. Stawiamy przecinek po dlatego, a przed że”. I poniżej: „dlatego że – połączenie wyrazów wprowadzające zdanie składowe (podrzędne przyczynowe), wyjaśniające sytuację opisaną w zdaniu głównym. Przecinek stawiamy przed całym wyrażeniem”. Przyznam, że nie rozumiem różnicy.

Dzień dobry!
Proszę o rozwiązanie poniższej łamigłówki interpunkcyjnej: „Okazało się, że Kasia, z którą uczył się do matury, uważa, że Hastings był mężczyzną”. Wyczytałam już w kilku słownikach, że nie należy „mnożyć przecinków ponad potrzebę” i – jeśli jest ich zbyt wiele w jednym zdaniu – spokojnie można niektóre pominąć. Tylko które?
Pozdrawiam serdecznie
Joanna Pijewska

Szanowni Państwo,
czy dlatego, bo jest poprawne? Ostatnio słyszę takie połączenie coraz częściej. Czy jest po prostu alternatywą dla dlatego, że, czy jest błędem?
Z góry dziękuję za odpowiedź.

Dobry wieczór,

mam kilka dylematów związanych z postawieniem przecinka.

1) kupiłem sobie nowe spodnie(,) no i kupiłem też fajną koszulę.

2) dlatego(,) że nie masz pieniędzy, nie możesz tam pójść.

3) wiesz(,) jak jest , jest(,) jak jest

4) mogę to zrobić(,) jak / jeśli coś.

Z góry serdecznie dziękuję za fachową poradę. Pozdrowienia.

Moje pytanie dotyczy haseł dlatego i dlatego że ze Słownika poprawnej polszczyzny. W jednym przypadku (gdy dlatego wprowadza zdanie podrzędne przyczynowe zaczynające się spójnikiem że) należy stawiać przecinek między dlatego i że, natomiast w drugim (spójnik złożony) należy go postawić przed całym spójnikiem albo po zdaniu podrzędnym, które wprowadza. Jak ustalić, czy ma się do czynienia z pierwszą, czy drugą sytuacją?

Szanowni Państwo,

skąd wzięło się słowo zanim? Wydaje się, że jest to zbitek słów „za + on”. Jednak znaczenie przeczy tej intuicji: zanim oznacza przecież coś przed, a nie za, co ma odpowiednik np. w angielskim before czy włoskim prima. Bardzo proszę o wyjaśnienie etymologii tego słowa.

Pozdrawiam, P.R.

Szanowni Państwo,
czy powinnam wstawić przecinek przed że w takim zdaniu: Nie lubię bananów, głównie dlatego że są bardzo słodkie. Czy poprawna jest forma żelaźnie, np. żelaźnie konsekwentny?
Z poważaniem
Czytelniczka

Dzień dobry.
Chciałabym zapytać, czy można uznać za poprawne następujące zdanie: „Wnioskujemy o zlikwidowanie komina znajdującego się na dobudowanej części budynku, uzasadniając, że jego lokalizacja powoduje zanieczyszczenie posesji”. Zdanie jest dość skomplikowane, dlatego nie znajduję podpowiedzi w słownikach. Będę ogromnie wdzięczna za odpowiedź.
Pozdrawiam.
Ewelina Trzaskowska